آینده بانکداری در دنیای ارزهای دیجیتال

آینده بانکداری و واسطه گری مالی در جهانی که ارز دیجیتال در آن غالب است ، چیست؟

برای پاسخ دادن به این سوال بهتر است بدون پیشفرض خاصی در ذهنمان پیش برویم زیرا نمی توان پیشبینی دقیقی از این شرایط داشت. 

در سخنرانی کنفرانس بانک انگلیس در سپتامبر 2017 کریستین لاگارد، رئیس صندوق بین المللی پول به این نکته اشاره کرد که نباید ارزهای دیجیتال را به عنوان یک مد زود گذر در نظر گرفت بلکه باید به آن به عنوان یک نوآوری واقعی در زمینه پول نگاه کرد که تنها موانع پیش رو جهت فراگیر شدن آن، مسائل تکنیکال قابل اصلاحی است که به زودی رفع خواهد شد.
وی اظهار داشت، ورود ارزهای دیجیتال در عرصه بین الملل  پیامدهای عمیقی برای آینده واسطه گری مالی و بانک های مرکزی دارد. 

همچنین او افزود: ما ممکن است حداقل مانده خدمات پرداخت را در کیف پول های الکترونیکی حفظ کنیم و مانده موجودی را در صندوق های سرمایه گذاری مشترک نگهداری کنیم، یا در سیستم عامل های وام جفت به جفت با امتیاز داده های بزرگ و هوش مصنوعی برای امتیاز دهی خودکار اعتبار سرمایه گذاری کنیم … برخی معتقدند که با وجود سپرده گذاری های کم و وارد شدن جریان پولی به کانال های جدید سوال هایی درباره روش مدل امروزی مبتنی بر ذخیره جبران کسری مطرح خواهد شد.
او در ادامه گفت: « وارد شدن ارزهای دیجیتال به حیطه بانکداری به طور مستقیم به بانک انگلیس و بانک مرکزی فدرال ارتباط دارد»

سیاست پولی چگونه در این زمینه تنظیم می شود؟ 

بانک های مرکزی به طور معمول از طریق فروشنده های اصلی یا بانک های بزرگ روی قیمت دارایی هایی که نقدینگی آنها با ارزش ثابت فراهم می شود تأثیر می گذارند که به اصطلاح عملیات بازار آزاد نامیده می شود.
اما اگر این بانک ها ارتباط کمتری با دنیای سرمایه گذاری جدید پیدا کنند و تقاضا ها برای مانده موجودی بانک کاهش یابد، آیاانتقال سیاست های پولی می تواند به همان اندازه موثر باشد؟ باید بگوییم که سیاست پولی نمی تواند در این دنیا موثر باشد. 

بیش از یک قرن، دانشگاهیان، نهادهای نظارتی، سردمداران سرمایه و مقامات عالی رتبه دولتی تلاش کرده اند تا سیاست پولی کاملی برای ایجاد ثبات در اقتصاد کلان ، تامین نقدینگی، رشد بدون تورم و برنامه ریزی اقتصادی پیدا کنند اما کل این سیستم بر پایه دو شرط مهم پایه ریزی شده است: 

اول اینکه، پول و سرمایه باید در انحصار کامل دولت قرار بگیرد که بیش از یک قرن است این موضوع در اختیار دولت قرار دارد. در واقع دولت پول را چاپ و عرضه آن را کنترل می کند ، مجوز قانونی صادر می کند و مقررات مربوط به اجرای قراردادهای منعقد شده با ارز غیر رسمی را تنظیم می کند و دوم اینکه ، بیشتر این پول باید به نوعی در سیستم بانکی نگهداری شود. 

اگر این دو عامل را حذف کنید، بانک مرکزی نسبت به پیگیری هر نوع برنامه پولی دچار مشکل خواهد شد. امروزه بانک هایی مانند JPMorgan و Goldman Sachs در حال آزمایش فناوری بلاکچین و مجموعه های رمزنگاری هستند که در راستای گفته های لاگارد پایه ریزی شده است و به معنای صدور ارز رمزنگاری شده جهانی جدید است که در ادامه جایگزین حق برداشت ویژه خواهد شد.
مشکل اصلی این تلاش ها تاخیر بازتولید قدرت لایحه کل در مقیاس های  بزرگ است. 

آیا این بانک ها وجود خواهند داشت؟

چگونه بانکداری متعارف تحت تأثیر ارز دیجیتال قرار می گیرد؟ به اعتقاد لاگارد، نگه داشتن سپرده هایی کمتر از آنچه که می توان به مشتریان پرداخت کرد، سوال هایی را درباره روش مبتنی بر ذخیره جبران ارزی را ایجاد می کند.
از این روش صدها سال است که استفاده می شود و می تواند منجر به گسترش بی دلیل اعتبار و بی ثباتی در سطح سیستم تأمین اعتبارات شود. تاریخچه بانکداری را در نظر بگیرید. هدف بانک چه بود؟
بهتر است بدانید که از زمان دنیای باستان به طور سنتی سه کار اصلی انجام شده است:

اولین مورد تأمین فضای ذخیره سازی امن برای پول بوده است. درواقع چنین عملی برگرفته از روش انبارداری است و در نوع خود ضروری است. 

دومین مسئله، پرداخت وام است. هرچه عملکرد بانک در پس انداز سپرده های افراد بهتر باشد ، بیشتر می تواند از دارایی های خاص خود برای اعطای اعتبار استفاده کند.
چنین شرایطی به عنوان شروعی برای روش مبتنی بر ذخیره جبران کسری تلقی خواهد شد. بانک نمی تواند پاسخگوی درخواست پرداخت به تمام سپرده گذاران خود باشد و جهت این کار به نرخ بازده سپرده گذارانی که مسئولیت حفظ سرمایه خودشان را به بانک می سپارند ، تکیه می کند.

سوم سیستم مبادلات است. از آنجا که در چنین معاملاتی همیشه طرف مقابلی هم وجود دارد – بانک و سپرده گذار باید نسبت به گفتن حقیقت و عمل به وعده ها به یکدیگر اعتماد کنند – سیستم همیشه سعی می کند تا به وعده های خود عمل کند و معاملات را تسویه کند.
معمولاً در بازه زمانی بین انجام معاملات و تسویه حساب، پول به اعتباری تبدیل می شود که بر اساس اعتماد مبادله می شود، و اما در اقتصاد مبتنی بر ارزهای دیجیتال چه اتفاقی می افتد؟

نگهداری امن

پولی که برای حفاظت از اموال شما گرفته می شود به معنای ضمانت است. همیشه محدودیت هایی برای نگه داری از طلا، نقره و.. وجود دارد و فرد برای نگهداری از آن نیازمند فضا است. موری روتبارد ، در کتاب خود به نام «رمز و راز بانکداری» از حمل و نگهداری پول کاغذی اظهار تاسف می کند و می گوید: اگر افراد از ابتدا به جای نگهداری و حمل پول کاغذی از سکه استفاده می کردند، می توانستیم از یک قرن وحشت مالی و تورم جلوگیری کنیم.
می توان گفت هدف او از بیان چنین جمله ای تسهیل امر تجارت و برطرف کردن نیاز مصرف کنندگان است. 

امروزه به لطف بیت کوین، می توانیم ببینیم که افزایش تقاضا برای سرویس نگهداری از سرمایه به دلیل فاکتورهای فیزیکی است نه دلایل فاندامنتال.
بیت کوین علاوه بر این که از همه ویژگی های پول سنتی برخوردار است دو مزیت دیگر نیز نسبت به پول سنتی دارد: بی وزن است و فضای فیزیکی اشغال نمی کند. 

این امکان باعث می شود که سرمایه شما در کلاد بلاکچین «ذخیره» شود.
در صورت دریافت رمز،سرویس های کیف پول شخصی به شما امکان دسترسی به این امکانات را از طریق سیستم رمزنگاری می دهد. اگر شما رمز محرمانه خود را داشته باشید- حتی اگر آن را روی کاغذ داشته باشید و جایی باشید که نتوانید به اینترنت متصل شوید- می توانید سیستم بانکداری مجازی خود را راه اندازی کنید.
توجه داشته باشید که هر کسی در دنیا می تواند این کار را بدون نیاز به رابطه و یا سابقه خاصی انجام دهد. 

موسساتی که مانند بانک ها عمل می کنند، با ارائه سرویس هایی نظیر  Coinbase که رمزتان را نزد خود نگه می دارند با حفظ سیاست نگهداری از اطلاعات خصوصی افراد، به کار خود ادامه می دهند. نمی توان پیشبینی کرد که در آینده چه ارز دیجیتالی برای داد و ستد در نظر گرفته می شود اما کارشناسان بر این باورند که خطر ذاتی کم این ارزها برای استفاده در معاملات، دنیا را به سمت استفاده از آنها سوق می دهد. استفاده از ارزهای مجازی در معاملات و سرمایه گذاری روی آنها باعث می شود تا نیاز افراد برای ذخیره سازی سرمایه شان در بانک ها کاهش یابد.

مبادلات

یکی از عملکردهای مثبت بیت کوین کاهش یا حذف ریسک مرتبط با طرف مقابل قرارداد در معاملات پولی است زیرا در این روش تراکنش ها بدون کم و کاستی اجرا می شوند. باید بدانید که از گذشته تا به امروز، چنین روش امنی برای انجام تراکنش ها و نقل و انتقالات در معاملات وجود نداشته است. 

در صورت استفاده از پول سنتی، برای تسویه حساب فوری ، باید در محل حضور داشته باشید واز دلارهای فیزیکی برای کالاها و خدمات مورد نیاز خود استفاده کنید. ارزهای دیجیتال در هر کجای دنیا می توانند امکان نقل و انتقال سرمایه را برای شما فراهم آورند. در واقع با استفاده از ارزهای دیجیتال، نقش بانک ها حذف  و درخواست فرد بدون درنگ و معطلی انجام می شود . 

اعتبار

افراد در سراسر دنیا فکر می کنند که دنیای معاملات بر اساس اعتبار کار می کند و به سمت  موسسات مالی بزرگی که نرخ بهره بیشتری را دارند جذب می شوند. درواقع روش های امروزی با پیچیدگی فن آوری مدرن مالی با تکنولوژی پرداخت به سبک قدیمی همراه شده اند که هنوز هم مانند روشی که در زمان مدیسیس ها کار می کرد ، عمل می کند. در هر صورت ، اصول اساسی در امور مالی متعارف امروز در مقایسه با مدیسیس یکسان است و همچنان بر اساس اعتماد، ابزارهای اعتباری غیر مجسم و تأخیر زمانی برای تسویه معاملات متکی است. 

بنابراین می توان گفت که هر تراکنشی که بدون حضور فیزیکی فرد و براساس اعتبارات انجام می شود نیاز به نهاد یا شخص واسطی دارد که خطرات و ریسک مخصوص به خود را دارا است. امروزه کلیه معاملات، یا براساس پول نقد (مبادلات در محل) و یا بر پایه اعتبارات ( که براساس اعتماد و ریسک حضور طرف مقابل است) صورت می گیرند. 

بهتر است بدانید که سرویس هایی مانند Venmo ، Google Payments ، PayPal یا ده ها سرویس دیگر از این نظر با Visa ، Mastercard یا American Express تفاوتی ندارند و با دریافت هزینه و استفاده از اتصالات مختلف و پروتکل های امنیتی، معاملات و تراکنش های شما را انجام می دهند، اما در انتها تمامی این خدمات بر اساس اعتبارات انجام می شوند و به دلیل فرسودگی شبکه پول ملی، نمی توانند عمل تسویه فوری را انجام دهند. 

ارزهای دیجیتال، در واقع ابزاری برای تسهیل مبادلات هستند. ارزش آنها به هیچ وجه ارتباطی با پول ملی ندارد و به عنوان کالا یا دارایی هیچ ارزشی ندارد.
ارزش این ارزها براساس ارزش استفاده از سرویس های فراهم شده توسط بسترهای توزیع شده بر پایه کلاد است. 

استفاده گسترده از مبادلات مبتنی بر اعتبار- همان طور که در زمینه پول ملی می بینید- دقیقاً در رابطه با بیت کوین کاربرد ندارد، استفاده از تکنولوژی بیت کویت باعث فروپاشی صنعت مالی سنتی می شود و نیاز به استفاده از روابط مطمئن و سرویس های معاملاتی را از بین می برد. 

آیا ممکن است بازار ارزهای دیجیتال به عنوان جایگزینی برای مشتقات پولی در نظر گرفته شود؟ 

پاسخ این سوال تنها به تکامل این ابزارها بستگی دارد اما به عنوان فرضیه همچنان به قوت خود باقی است توجه داشته باشید که مشکل این مسئله درباره وارد کردن واحد پولی جدید به پروتکل های معاملاتی نیست. همچنین، به اعتقاد نیک زابو مشکل مقیاس گذاری بلاک چین های رایج را می توان با استفاده از پلتفرم های off-chain در معاملات کوچکتر برطرف کرد. 

چنین معاملاتی ریسک وجود طرف دیگر را هم دارد اما نیازی به استفاده از اعتباراتی مانند کارت های دبیت یا اعتباری ندارد. بلاک چین های اصلی برای تسویه حساب های نهایی استفاده می شوند در حالی که از شبکه های لایتنینگ به عنوان ابزارهای اعتباری مبتنی بر اعتماد (جایگزین پول) یاد می شود. به علاوه صنعت عظیمی که مرتبط با معاملات مبتنی بر اعتبار کار می کند شامل دستگاه هایی است که تا حد امکان از کلاهبرداری ها و سرقت هویت جلوگیری می کند. 

بازارهای اعتباری

اعتبار و اعتماد هنوز هم از بازارهای ارز دیجیتال به طور کامل حذف نشده اند. اگر سرمایه ای دارید که آن را کنار گذاشته اید ممکن است بخواهید آن را به همراه سود پول، به عنوان وام به دیگران قرض دهید اما برای کم کردن خطرهای احتمالی به وثیقه نیاز دارید و مانند هر مرجع وام دهنده ای باید ارتباطی بر پایه اعتماد بسازید. 

تفاوت های ظریف و اساسی بین وام ها به صورت مجازی و با استفاده از پول واقعی وجود دارد. زمانی که پول مجازی را به عنوان وام دریافت می کنید، عنوان پول از آن جدا می شود و به عنوان کالای فیزیکی به شما منتقل می شود. در واقع، نوع انتقال بعداً در شرایط و قراردادی که بسته می شود مشخص می شود. 

همان طور که می بینید، روش این نوع انتقالات بر پایه پول نقدی جاری در اقتصاد است: شما به دوست خود 20 دلار به عنوان وام می دهید و در ادامه پول نقد را به او می پردازید، توجه داشته باشید که نمی توانید پول خود را به زور از او پس بگیرید بلکه به دلیل رابطه دوستانه ای که با او داشته اید پولی را با امید بازگشت آن، به عنوان قرض در اختیار دوست تان قرار داده اید. 

حال، در دورانی که زندگی می کنیم با شرایط پیشرفته تری در دادن وام رو به رو هستیم. شرکت هایی مانند Bitbond و BTCPOP خدماتی را برای وام دادن پول و همچنین وام گرفتن ارائه می دهند به گونه ای که شرایط مبادله را به نفع هر دو طرف تنظیم می کنند اما استفاده از چنین سرویس های تازه کاری معمولاً با طرح ها و ریسک کلاهبرداری های پیچیده همراه هستند به همین دلیل برای بدست آوردن تجربه ای بی خطر بهتر است از سرویس های مطمئن وام دهنده دلار/بیت کوین استفاده کنید. نحوه دریافت وام با توجه به نوع بازگشت آن توسط وام گیرنده متفاوت خواهد بود.

برخی از شرکت های وام دهنده مانند پولونیکس در زمینه پرداخت وام دچار مشکلاتی می شوند، معمولاً اگر این شرکت ها ارزهای دیجیتال را در حساب خود نگهداری کنند می توانند سود بیشتری نسبت به زمانی بدست آورند که بخواهند به عنوان وام با نرخ همیشگی از آن منفعت کسب کنند. البته این مسائل همیشگی نیست اما از جمله مشکلات شایعی است که صندوق های وام دهنده با آن رو به رو می شوند. بنابراین جای تعجب نیست که شخص وام گیرنده مجبور باشد وام را به نرخی بالاتر از نرخ رایج بازار پس دهد. 

استفاده از ارز دیجیتال برای وام دادن می تواند خطرات اخلاقی وام های غیر عاقلانه یا تعهدات بدهی بدون اسناد و مدارک مناسب را مانند آنچه که در حباب مسکن روی می دهد را از بین ببرد. در قرن بانکداری مرکزی ، شاهد کاهش نرخ بهره به طور غیر معمول بودیم، همچنین شرایط صدور اعتبار در این بانک ها با تغییرات اساسی همچون طولانی تر شدن زمان ها، نیاز به وثیقه های کمتر و بوجود آمدن عناوین گیج کننده همراه بوده است. 

در بازارهای اعتباری مبتنی بر ارزهای مجازی، روندی متضاد را شاهد هستیم: بازه های زمانی کوتاه، وجود الزامات بیشتر برای وثیقه، عناوین کاملاً واضح و مشخص حقوق مالکیت مسلم و اجرای شرط های قید شده در پروتکل وام ها. 

آینده ارزهای مجازی

کریستین لاگارد می گوید: چالش های چشمگیری بر سر استفاده از ارزهای دیجیتال وجود دارد. مبادلات پولی همانند مبادله های نقدی عمل می کنند بنابراین، پیچیدگی فناوری های پرداخت و تسویه حساب آن ها باید با پیشرفت ابزارهای مالی ما همگام سازی شود. 

از برخی جهات به نظر می رسد که ارزهای دیجیتال، نسبت به پول رایج امروزی ما دچار تغییرات کمتری شود. در مقابل، دنیای جدید از نظر اقتصادی، سالم ، پایدار ، کاملاً متفرق ، غیر متمرکز و دموکراتیک خواهد شد زیرا هر کسی با هر وسیله مالی و دسترسی به موسسات سرمایه می تواند در آن شرکت کند.
اما سوالی که ذهن افراد مختلف را به خود درگیر کرده است این است: اگر پول ما با گذشت زمان ارزش خود را بدست آورد، چه اتفاقی می افتد؟ ( ارزهای دیجیتال بعد از 9 سال و دلار در اواخر قرن 19 توانست ارزش خود را به اثبات برساند). 

تغییرات در زمینه اقتصاد روی فرهنگ هم تاثیر زیادی می گذارد و فقط به وضعیت مالی افراد مربوط نمی شود. بیش از یک قرن است که از سیستم بانکی به دلیل دسترسی نداشتن به تکنولوژی های متفاوت برای تبادلات مالی به عنوان منبعی برای تامین بودجه دولتی، غارت کردن سرمایه های مردم، ایجاد وابستگی های مالی و اعمال خشونت در مقیاس بی سابقه استفاده می شود اما اکنون این انحصار در حال فروپاشی است ، زمان تولد پولی صحیح قرا رسیده است.