تحلیل تکنیکال، یکی از روش‌های قدرتمند و محبوب در تحلیل بازارهای مالی است که بر اساس سوابق قیمت و حجم معاملات، تلاش می‌کند تا روندهای آینده بازار را پیش‌بینی کند.
تحلیل تکنیکال، با استفاده از ابزارها و تکنیک‌های مختلف، به معامله‌گران کمک می‌کند تا تصمیم‌های بهتری در مورد خرید، فروش یا نگهداری دارایی‌های خود بگیرند. در این مقاله قصد داریم به بررسی انواع سبک‌های تحلیل تکنیکال بپردازیم و شما را با این روش‌ها آشنا کنیم.
انواع سبک‌های تحلیل تکنیکال کدامند؟
تحلیل تکنیکال به زبان ساده و در یک تعریف یک خطی به تحلیلی گفته می‌شود که سرمایه‌گذار در نمودارها و داده‌ها به دنبال یک روند و الگوی تکرار شونده می‌گردد تا بتواند با این الگو پیش‌بینی دقیق‌تری از آینده بازار مالی داشته باشد. علاقه‌مندان به این تحلیل باور دارند که تمامی اتفاق‌هایی که یک دارایی پشت‌سر می‌گذارد، در قیمت آن منعکس می‌شود.
تحلیل تکنیکال تنوع بسیار زیادی دارد و هر سبکی از آن، رویکرد خاص خود را برای تحلیل بازار ارائه می‌دهد. در ادامه، به برخی از مهم‌ترین سبک‌های تحلیل تکنیکال می‌پردازیم:
۱. تحلیل اندیکاتوری (Indicator Analysis)
تحلیل اندیکاتوری یکی از بهینه‌ترین و پرکاربردترین تحلیل‌ها در تحلیل تکنیکال است که در همین ابتدا به آن می‌پردازیم.
اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال از جایگاه مهمی برخوردار هستند. استفاده درست از این ابزار شما را از ورود به معاملات زیان‌ده منصرف خواهد کرد. از طرف دیگر اندیکاتورها ابزارهای قدرتمندی برای تشخیص نقاط برگشتی قیمت است. تشخیص تنها همین‌مورد می‌تواند شما را ورود به معاملات زیان‌ده یا خروج از معاملات سود ده نجات دهد.
به جرات می‌توان گفت که بیش از هزار اندیکاتور برای تحلیل وجود دارد. این عدد می‌توان ترسناک باشد و تحلیل‌گری را برای استفاده از این سبک منصرف کند؛ خبر خوش اینکه مهم‌ترین و رایج‌ترین اندیکاتورها بسیار کم هستند که در ادامه آن‌ها را برای شما لیست کرده‌ایم؛
- میانگین متحرک (Moving Average)
- مکدی (MACD)
- RSI
- باندهای بولینگر (Bollinger Bands)
استفاده صحیح از تحلیل اندیکاتوری به‌طور چشم‌گیری می‌تواند ورود شما را به معاملات زیان‌ده فیلتر کند. با این‌حال با روی‌کار آمدن روش‌های جدید و مدرن تحلیل، این روزها شاهد کم‌رنگ شدن استفاده از سبک تحلیل هستیم.
مزایا تحلیل اندیکاتوری
- استفاده آسان
- قابل استفاده در تمامی بازارهای مالی
- وجود ابزارهای تحلیل در نرم‌افزارهای معاملاتی
- شناسایی سریع سیگنال‌ها
- امکان استفاده در معاملات اسکالپ
- امکان تبدیل به معاملات اکسپرت
- مناسب برای معاملات طولانی مدت
- ایده‌آل برای نوسان‌گیری
- قابل استفاده در همه تایم فریم‌های معاملاتی
معایب تحلیل اندیکاتوری
- تاخیر در سیگنال‌دهی
- درصد موفقیت پایین
- حساسیت به تنظیمات پارامترها
- احتمال تولید سیگنال‌های کاذب
- غیرقابل استفاده در شرایط بحرانی
- عدم استفاده برای تعیین حد ضرر
- عدم امکان استفاده برای تعیین نقطه هدف
۲. پرایس اکشن کلاسیک (Classic Price Action)
در این گزینه از سبک‌های تحلیل تکنیکال، تمرکز اصلی بر روی تحلیل رفتار قیمت و الگوهای قیمتی است. این نوع از تحلیل در میان تریدرها بسیار معروف است.
معامله‌گران با بررسی شمع‌ها، خطوط روند، سطوح حمایت و مقاومت و الگوهایی مانند سر و شانه، دوقلو و … سعی می‌کنند تا نقاط ورود و خروج بهتری را شناسایی کنند. به عبارت ساده‌تر پرایس اکشن کلاسیک به رفتار قیمت در لحظه می‌پردازد و آن تحلیل می‌کند. این داده‌ها را با الگوهای گذشته مقایسه می‌کند و به پیش‌بینی برای آینده و رفتار دارایی می‌رسد.
مهم‌ترین الگوها و ابزارهای این سبک تحلیل تکنیکال عبارتند از:
- الگوهای هندسی
- فیبوناچی
- کندل استیک
- چنگال
- واگرایی‌ها
مزایا پرایس اکشن کلاسیک
- سادگی
- عدم وابستگی به اندیکاتورها
- تمرکز بر روی اصول اولیه تحلیل تکنیکال
- مناسب برای تمام بازارهای مالی
- قدرت تحلیل بالا
- سیگنال‌های دقیق و لحظه‌ای
معایب پرایس اکشن کلاسیک
- نیاز به تجربه و مهارت بالا برای تشخیص الگوها
- احتمال تفسیرهای متفاوت از الگوها
- امکان اشتباه در نحوه تشکیل الگو
- عدم تطابق بسیار دقیق در برخی شرایط واقعی بازار
- نیاز به بروزرسانی برخی از الگوها برای استفاده در بازارهای مالی امروزی
۳. پرایس اکشن مدرن (Modern Price Action)
سبک پرایس اکشن مدرن ترکیبی از پرایس اکشن کلاسیک و تحلیل اندیکاتوری است. در این روش معامله‌گر به دنبال رفتار بازیگران اصلی هر بازار مالی است؛ به عنوان مثال در دنیای رمزدارایی‌ها به دنبال رفتار نهنگ ارز دیجیتال است. پیروی از این بازیگران به معامله‌گر این امکان را می‌دهد تا درصد موفقیت خود را در بازار مالی به‌طور چشم‌گیری بالا ببرد.
لازم به‌ذکر است که این روش با ذهن‌خوانی بازیگران بازار مالی فرق دارد. در این روش شما کمی از رفتارها و واکنش‌های این افراد در بازار آن‌ها را تحلیل و دریافت می‌کنید و وارد عمل می‌شوید.
در بین تمامی سبک‌های تحلیل تکنیکال، پرایس اکشن مدرن قدرتمندترین روش به‌حساب می‌آید و در تمامی بازارهای مالی اعم از بورس و فارکس مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مزایا پرایس اکشن مدرن
- ترکیب مزایای هر دو سبک
- افزایش دقت سیگنال‌ها
- روش‌های تحلیلی مختلف برای هر شرایطی از بازار
- امکان استفاده از معاملات اسکالپ و کوتاه مدت
- قابل استفاده در تمامی بازارهای مالی
- محبوبیت بالا
- امکان ورود به معاملات با کمترین حد ضرر
- امکان دریافت معاملاتی با ریوارد به ریسک بسیار بالا
معایب پرایس اکشن مدرن
- پیچیدگی بیشتر نسبت به پرایس اکشن کلاسیک
- نیاز به دانش بیشتر
- نیاز به تجربه و تسلط بالا
- نیاز به سرعت بالا در دریافت رفتار و انجام معامله
۴. سبک تحلیلی بررسی عرضه و تقاضا (Supply and Demand Analysis)
یکی از دیگر از انواع سبک‌های تحلیل تکنیکال، تحلیل بررسی عرضه و تقاضا است. از آنجایی که اصل عرضه و تقاضا در نوسانات قیمتی بازار حاکم است قیمت تمام کالاها، سهام و هر دارایی دیگر نیز با این اصل نوسان می‌کند.
طبق این قانون مهم اقتصادی، زمانی که تقاضا برای یک کالا ثابت باشد اما عرضه افزایش یابد، قیمت آن کالا روند نزولی پیدا می‌کند و در فرایندی برعکس، اگر عرضه ثابت و تقاضا افزایش یابد قیمت با رشد همراه خواهد بود.
در این سبک، سطوح عرضه و تقاضا شناسایی‌شده و نقاطی که در آن خریداران و فروشندگان با قدرت بیشتری در بازار فعالیت می‌کنند، شناسایی می‌شوند. این سطوح به عنوان سطوح حمایت و مقاومت عمل می‌کنند و می‌توانند نقاط ورود و خروج مناسبی را برای معامله‌گران فراهم کنند. به عبارت دیگر، شما باید دائما در حال بررسی و ارزیابی قدرت خرید و فروش خریداران و فروشندگان بازار باشید.
مزایا سبک تحلیلی بررسی عرضه و تقاضا
- سادگی
- تمرکز بر روی اصول اساسی بازار
- امکان دریافت سیگنال‌های مختلف
- بهینه‌سازی حد ضرر
- امکان ورود به معاملات کوتاه مدت و بلند مدت
- درصد موفقیت بالا
معایب سبک تحلیلی بررسی عرضه و تقاضا
- نیاز به تمرین و تجربه برای تشخیص دقیق سطوح عرضه و تقاضا
- پیچیدگی بالا
- سیگنال‌های محدود
- ریسک بسیار بالا در انجام معاملات، خلاف روند اصلی
۵. امواج الیوتی (Elliott Wave)
سبک امواج الیوت بر اساس نظریه رالف نلسون الیوت شکل گرفته که معتقد است حركات بازار در قالب الگوهای مشخصی به نام امواج شکل می‌گیرند. با شناسایی این امواج، می‌توان روند کلی بازار و نقاط بازگشت آن را پیش‌بینی کرد.
با وجود اینکه نلسون الیوت یکی از بزرگان بازار مالی است اما این روزها از این تحلیل کمتر استفاده می‌شود. طبق گفته الیوت، نوسانات قیمتی در بازارهای مالی، کاملا رفتار مشخص و قابل پیش‌بینی دارند. الیوت معتقد است که قیمت‌ها دائما در یک سیکل مشخص نوسان می‌کنند و رفتارهای آن‌ها در نمودارها تکرار شونده هستند.
اگر این رفتارها را به موج تعبیر کنیم، قیمت‌ها دارای ۵ موج اصلی و ۳ موج اصلاحی هستند. شما با بررسی این موج‌ها می‌توانید رفتار نوسانات را تحلیل و یک تصمیم‌گیری با کمترین ریسک داشته باشید.
مزایا امواج الیوتی
- ارائه یک دیدگاه جامع از بازار
- امکان پیش‌بینی بلندمدت
- یادگیری ساده و راحت
- محدود به تایم فریم خاصی نیست
معایب امواج الیوتی
- کم رنگ شدن استفاده از این تحلیل
- نیاز به دانش عمیق
- کمترین اشتباه ضرر سنگینی به همراه خواهد داشت
- احتمال تفسیرهای متفاوت از امواج
۶. سبک تحلیلی هارمونیک (Harmonic Pattern)
این سبک تحلیل تکنیکال بر اساس الگوهای هندسی خاصی است که در نمودارهای قیمت شکل می‌گیرند. با شناسایی این الگوها، می‌توان نقاط ورود و خروج بهتری را پیدا کرد.
بسیاری از معامله‌گران این سبک از تحلیل تکنیکال را ادامه یا بخشی از پرایس اکشن کلاسیک می‌دانند. در تحلیل هارمونیک نیز شما باید به دنبال الگوهای تکرار شونده در نمودارها باشید؛ با این تفاوت که باید حتما تا تشکیل یک الگوی کامل صبر کنید و در شکل‌گیری الگوها به خود تخفیف ندهید. در چنین شرایطی است که سبک تحلیلی هارمونیک از دقت بالاتری نسبت به پرایس اکشن کلاسیک قرار دارد.
مزایا سبک تحلیلی هارمونیک
- دقت بالا در پیش‌بینی نقاط بازگشت
- امکان ترکیب با سایر سبک‌ها
- قابل استفاده در تمامی بازارها
- الگوهای پرتکرار و سیگنال‌های زیاد
- امکان استفاده همزمان با سایر تحلیل‌ها
- قدرت معاملاتی قابل توجه به‌خصوص در ترکیب با سایر سبک‌ها
معایب سبک تحلیلی هارمونیک
- پیچیدگی
- نیاز به ابزارهای تخصصی
- عدم کارایی در بورس ایران
- امکان تشخیص اشتباه الگوی بهینه
- قدرت پایین در تایم فریم‌های پایین‌تر
کدام سبک از تحلیل تکنیکال بهتر است؟
انتخاب بهترین سبک تحلیل تکنیکال به عوامل مختلفی بستگی دارد. به همین دلیل است که یک سبک برای تحلیل تکنیکال وجود ندارد. قدم اول برای پیدا کردن بهتری سبک تحلیل تکنیکال این است که شما با تیپ شخصیتی و میزان ریسک‌پذیری خود آشنا باشید.
باید سبک‌های موفق و قدرتمند تحلیل تکنیکال را به خوبی بیاموزید و آزمون و خطا کنید تا تجربه کافی داشته باشید. هرچقدر هم به کلاس‌های مختلف بروید و کتاب‌های متعدد مطالعه کنید، تا زمانی که تجربه کافی نداشته باشید، بازار مالی می‌تواند شما را شگفت‌زده کند.
نکته بسیار مهم دیگر این است که هرگز از یک سبک برای تمام بازارهای مالی استفاده نکنید؛ هرچند که ممکن است برای مدت کوتاهی شما را یاری کند. هر بازار مالی شرایط خاص و متمایز خودش را دارد. برای مثال، هرگز تحلیلی که برای بورس مناسب است را نمی‌توانید برای بلند مدت برای رمزدارایی‌ها استفاده کنید.
با توجه به موارد گفته شده و معرفی انواع سبک‌های تحلیل تکنیکال، توصیه می‌شود که بهترین سبک مخصوص خود را برای هر بازار مالی پیدا کنید و آزمون و خطا و ریسک نترسید.
نکات مهم در استفاده از انواع سبک‌های تحلیل تکنیکال
- ترکیب سبک‌ها: بسیاری از معامله‌گران حرفه‌ای، از ترکیبی از سبک‌های مختلف استفاده می‌کنند تا دقت پیش‌بینی‌های خود را افزایش دهند.
- مدیریت ریسک: صرف نظر از سبک تحلیل تکنیکال، مدیریت ریسک یکی از مهم‌ترین اصول معاملاتی است.
- آموزش مداوم: بازارهای مالی دائما در حال تغییر هستند و برای موفقیت در این بازارها، باید به طور مداوم به یادگیری و بهبود دانش خود بپردازید.
سخن پایانی
در دنیای پویای بازارهای مالی، تحلیل تکنیکال به عنوان یک ابزار ضروری برای سرمایه‌گذاران شناخته می‌شود. با وجود تنوع زیاد انواع سبک‌های تحلیل تکنیکال هیچ روش واحدی برای همه وجود ندارد. بهترین رویکرد ترکیبی از چندین سبک و استفاده از آن‌ها در کنار سایر ابزارهای تحلیل است.
همچنین، مدیریت ریسک و آموزش مداوم، از جمله مهم‌ترین عوامل موفقیت در معاملات هستند. با مطالعه و تمرین مداوم، می‌توان به درک عمیق‌تری از بازارها دست یافت و تصمیم‌های بهتری در سرمایه‌گذاری گرفت.
