آیا می توان معاملات فارکس را بدون ریسک انجام داد؟

پذیرش ریسک اولین قدمی است که هر معامله گر یا سرمایه گذار باید آن را در نظر بگیرد. پیش آمدن موقعیت های ناگهانی و دخالت گردانندگان بازار باعث بروز اشتباه در در آنالیز تکنیکال یا آنالیز فاندامنتال می شود.
نمی توان 100% از بروز خطر جلوگیری کرد اما می توان آن را به حداقل رساند. 

با خواندن این مقاله می توانید روش های به حداقل رساندن ریسک و بهینه سازی آن را یاد بگیرید و پورتفولیو متعادلی را تنظیم کنید.   

در 15 ژانویه 2015، بانک مرکزی سوئیس، اعلام کرد که نرخ بهره ثابت فرانک نمی تواند در برابر یورو حفظ شود. این خبر بازار سرمایه را شوکه کرد.
پس از اعلام بانک مرکزی ، نرخ فرانک در برابر دلار آمریکا و یورو بیش از 30 درصد افزایش یافت، برعکس، بازار سهام سوئیس 10 درصد سقوط کرد، این اتفاقات، صادرکنندگان را بسیار تحت تأثیر قرار داد.
عواقب این خبر برای معامله گران فاجعه بار بود. کسانی که برای فرانک پوزیشن فروش باز کرده بودند به سادگی در عرض یک ثانیه سپرده خود را به دلیل استاپ اوت از دست دادند.
در این میان، بروکرها نیز با مشکل نقدینگی رو به رو شده بودند. 

روز شنبه 14 سپتامبر 2019، تاسیسات نفتی عربستان سعودی توسط هواپیماهای بدون سرنشین مورد حمله قرار گرفتند و باعث شد تا کل تولید نفت این کشور، 50% کاهش پیدا کند.
این میزان بیش از 5٪ از نفت جهان است. در آغاز روز دوشنبه، معاملات آتی نفت برنت با جهشی 20-19% رو به رو شد که این میزان بزرگترین جهش از زمان جنگ خلیج فارس در سال 1991 بود.
کسانی که قبل از تعطیلات آخر هفته نتوانستند معاملات فروش خود را ببندند، سرمایه زیادی از دست دادند. 

هر دو مثال نشان دهنده ریسک در معاملات هستند. پیش بینی کامل آنها غیرممکن است، زیرا چنین شرایطی یک باره پیش می آیند، اما با این حال می توان میزان ریسک را  به حداقل رساند.
توجه داشته باشید که با افزایش ریسک، میزان سود احتمالی شما نیز افزایش پیدا می کند. 

بیایید همین مثال را درباره نفت مطرح کنیم:

در بسیاری از مواقع معامله گرانی فروش انجام می دهند با ضرر رو به رو می شوند و افرادی که به امید رشد معاملات وارد می شوند، 20% در یک روز سود می کنند. باید یاد بگیرید که:

• ریسک در معاملات چیست و انواع آن کدام است
• روش های به حداقل رساندن ریسک
• انواع متنوع سازی در پورتفولیو سرمایه گذاری

به طور خلاصه، در این مقاله سعی کرده ایم تا دو جنبه مهم در به حداقل رساندن ریسک را بررسی کنیم:
بروز اشتباه در آنالیز تکنیکال ، خطرات معمول در تبادلات ارزی و نحوه ایجاد پورتفولیو برای سرمایه گذاری.

انواع ریسک در معاملات

ریسک معاملاتی: این نوع ریسک ناشی از تأثیر فاکتورهای بازار بر جهت قیمت ها یا خطاهای آنالیز درباره شرایط بازار است.

ریسک های تکنیکال: ریسک ضرر به دلیل مشکلات تکنیکال: نقص در پلتفرم، سفارشات و…

ریسک های روان شناختی (رفتاری) : ریسک اشتباهات رفتاری فرد: استرس، احساس، خستگی، ترس، طمع و…

معمولاً ریسک معاملاتی به دلیل عدم اطمینان درباره تغییر قیمت ها در نتیجه تأثیر گذاری فاکتورهای بازاری و غیربازاری ایجاد می شود.
بنابراین، اگر پوزیشن باز داشته باشید، با ریسک شناسایی ترند روبرو خواهید شد. اگر قیمت در جهت عکس پوزیشن باز شما حرکت کند، با ضرر مواجه می شوید.
اگر هنوز معامله ای را انجام نداده اید، ممکن است در پیشبینی جهت ترند اشتباه کنید. 

این موضوع را در نظر داشته باشید که  هیچ تعریف روشنی از مفهوم «ترند» وجود ندارد و معامله گران آن را به روش خود درک می کنند. دامنه بحرانی که توسط معامله گران تعیین می شود ( معکوس شدن قیمت) محدوده ریسک می گویند  که هر فرد آن را با توجه به سرمایه حساب خود مشخص می کند.

به عنوان مثال، یک معامله گر ممکن است حد ضرر خود را 100 واحد در نظر بگیرد و دیگری 20 واحد. تمامی این افراد سطح (حد) ریسک را خودشان تعیین می کنند اما باید درک درستی از ماهیت ریسک های معاملاتی داشته باشند.

منشأ ریسک ها

خطا در آنالیز و پیشبینی

انتشار اطلاعات آماری ، نتایج نشست بانک فدرال و جلسات سایر بانکهای مرکزی تأثیرات خود را بر بازار می گذارند.
اولین مسئله ای که باید بررسی کنیم این است که آیا سرمایه گذار نسبت به اهمیت تأثیر این عوامل بر بازار اطلاع داشته؟ آیا پیشبینی های او نسبت به روند بازار درست بوده است؟

معامله گران باید این عوامل و فاکتورهای مهم دیگری را نیز در پیش بینی های خود در نظر بگیرند.
بسیاری از آنها، اغلب موارد مهمی را نادیده می گیرند که می تواند منجر به پیش بینی نادرست شود.

موقعیت های ناگهانی(فورس ماژور)

این موقعیت ها شامل اخبار غیر منتظره و ناگهانی از جمله یک فاجعه انسانی، تصمیم سیاسی غیر منتظره، حمله تروریستی، کشف ذخایر معدنی جدید، عرضه یک محصول جدید که قبلا نامی از آن برده نشده بود، ورشکستگی ناگهانی و…هستند.

این شرایط ناگهانی منجر به ایجاد پیامدهای سریع و طولانی مدت در بازار می شوند.
در این میان می توان به سقوط «dotcom» اشاره کرد که منجر به ایجاد بحران در آمریکا و جهان شد اما در عین حال، برخی از افراد نیز توانستند از این شرایط بحرانی سود خوبی بدست آورند.

عامل انسانی

تفسیر نادرست الگوها ، خستگی ، کمبود توجه ، استرس و … از جمله این خطاها هستند.
البته طبقه بندی دیگری نیز در این زمینه وجود دارد که شامل خطاهای تکنیکال، فاندامنتال و آنالیزهای اشتباه است. 

نوسان زیاد در زمان باز کردن معاملات: هرچه این نوسانات بیشتر باشد، دامنه تغییرات قیمت بیشتر خواهد شد و سریع تر به سود دست پیدا می کنید.
این برداشت از دریافت سود، منطقی است اما اگر قیمت ها بر خلاف پیشبینی های شما حرکت کنند، در ارزیابی این نوسانات با ریسک رو به رو می شوید بنابراین باید خود را برای مواجه شدن با ضرر، بیشتر از داشتن  درآمد، آماده کنید.
توجه داشته باشید که داده های اندیکاتورها و حسابگرهای نوسانات نسبی هستند.

نکته: نوسانات را از نظر بصری شناسایی کنید. محدوده قیمت را می توان فاصله بین انتهای فراکتال مخالف یا تجمع کندل نامید. در ابتدا معاملات برای مبتدیان مشکل است. 

نکته دوم: نوسانات با میانگین روزانه متفاوت است و بیشتر در هنگام ظهور فاکتورهای فاندامنتال دیده می شوند.
در این زمان، هیچ معامله ای را انجام ندهید.

استراتژی معاملات براساس سطح

برخی از افراد به امید بازگشت قیمت به سطح مورد نظر پوزیشن خود را باز می کنند و برخی دیگر برای محدود کردن ضرر خود، در زمان برک آپ این کار را انجام می دهند.
در بازه زمانی کوتاه مدت ، منطقه پر نوسانی در اطراف سطوح فراکتال به وجود می آید.
اینجا ، مکانی است که قیمت با دامنه ظریفی در جهات مختلف حرکت می کند. باید گفت که پیش بینی تغییرات قیمت در این سطح، بازده مناسبی نخواهد داشت. 

نکته: از سطوح، فقط به عنوان راهنما استفاده کنید. معاملاتی را خارج از سطح باز کنید و سعی کنید از طبقه بندی سطح مقاومت دوری و استفاده از حمایت را متوقف کنید، زیرا از معامله گران بزرگ تأثیر می پذیرند.
اگر معامله شما اخیراً هم جهت با سطوح بازار باز شده باشد، بهتر است قبل از رسیدن به سطح، آن را ترک کنید در غیر این صورت ممکن است با ریسک ضرر رو به رو شوید.

در این شرایط، کارایی آنالیز برای تشخیص درست  برک/ ریباند در سطح کاهش پیدا میکند.

باز کردن معاملات در مناطق اشباع خرید و فروش

این ریسک درست مانند باز کردن پوزیشن در انتهای یک ترند است. تلاش برای ورود به روندی که در جریان باشد، اشتباه است زیرا در اوج آن، معامله گران بزرگ معاملات خود را می بندند و به این ترتیب، معامله گران کم تجربه  را با مشکل رو به رو می کنند.
به نظر می رسد که در این شرایط، استفاده از RSI منطقی به نظر برسد اما این اندیکاتورها در کاهش ریسک تأثیری ندارند زیرا معمولاً تأخیر دارند و در نواحی قیمتی کاملاً مشخص مانند مینیمم و ماکزیمم عملکرد مناسبی دارند. 

بنابراین، می توان به این نتیجه رسید که استفاده از اندیکاتورها برای تعیین ناحیه مناسب معاملاتی نیز، با اشتباه همراه است.

نکته: علائم تحلیل رفتن روند را می توانید به صورت زیر مشخص کنید. دامنه ها در سه بخش فراکتال در بازه زمانی M1 در کنار هم مقایسه می شوند (فرسودگی روند از قبل مشخص شده است).
اگر دامنه در حال کوچک شدن باشد (دامنه فراکتال ها در حال کوچک شدن است)، نشان دهنده کم توان شدن روند برای ادامه مسیر است.

ساده ترین و عاقلانه ترین توصیه این است که هنگام شروع یک جریان معاملاتی در ابتدای روند، بیش از حد معامله نکنید. در تفسیر سیگنال های اندیکاتورها مراقب باشید، هیچ اندیکاتوری کامل و بی نقصی عمل نمی کند.

باز کردن معاملات در جایی که ترند مشخصی وجود نداشته باشد

گاهی اوقات، معامله گران نسبت به قیمت موضعی یک ترند، تغییرات یا اصلاحاتی را پیشبینی می کند. این کار به ویژه برای معامله گران بی تجربه، دشوار است زیرا این روند ها اغلب آغاز یا پایان مشخصی ندارند. 

نکته: دوباره از مقایسه دامنه قیمت در روند ثابت استفاده کنید. اگر در کوتاه مدت قیمت به گونه ای تغییر کند که  دامنه آن از میزان متوسط منحرف شود، باید هوشیارانه عمل کنید و بلافاصله وارد معاملات نشوید، اولین تغییر قیمت می تواند اصلاح باشد.
چندین دوره زمانی را در یک بازه زمانی آنالیز کنید: دوره سیگنال را М1-М5  در نظر بگیرد و منتظر تأیید آن برای دوره های طولانی تر باشید.

پارامترهای نادرست اندیکاتورها

این امر منجر به تفسیر نادرست سیگنالها خواهد شد.
قبل از شروع استفاده از یک اندیکاتور با پارامترهای تنظیم شده در یک حساب واقعی ، سیستم را امتحان کنید (تست کننده МТ4، FxBlue).

سفارشات نامعلوم

سفارشات تسویه نشده در استراتژی معاملاتی استفاده می شود که برپایه باز کردن معاملات در موقعیت هایی که قیمت فراتر از منطقه تلفیق قیمت ها پیش می رود، در نظر گرفته می شود.
به این ترتیب، سفارشات به امید آنکه یکی از آنها بتواند موفقیت خوبی را کسب کند، در جهت مخالف حرکت بازار، قرار می گیرند.
ریسک این روش زمانی افزایش پیدا می کند که سفارشات به جای چیده شدن بر اساس تغییرات قیمت واقعی، بر پایه شهود و پیشبینی تعیین شوند.
بنابراین همیشه باید این ریسک را بپذیریم که قیمت ممکن است از محدوده مورد نظر ما خارج شود، به سطح سفارش ما برسد و سپس در جهت مخالف حرکت کند.

نکته: برای کاهش ریسک، از سفارشات نامعلوم دوری کنید. 

کاهش ناگهانی قیمت ها همراه با باز کردن پوزیشن های خرید

بسیار پیش آمده است که قیمت تنها در عرض چند دقیقه 800 تا 1000 واحد تغییر کند. البته، در این شرایط افراد به سختی می توانند تصمیم گیری کنند و واکنش نشان دهند.

نکته، همیشه از استاپ لاس استفاده کنید.

گردانندگان بازار

یک معامله گر تنها بخشی از یک بازی بزرگ است. گردانندگان این بازار، بازیگران بزرگی هستند که از طریق سرمایه های عظیم خود بر قیمت ها تأثیر می گذارند.
این افراد می توانند با دخالت در اخبار، رسانه ها و دستکاری منابع آنالیز و اطلاعات، در جریانات بازار تداخل ایجاد کنند. اما این تمام ماجرا نیست.
آنها می توانند سطوحی که خرید و فروش در آنها متمرکز شده اند را ببینند و تنها در مدت زمان کوتاهی استاپ لاس و سفارشات نامعلوم خود را ثبت کنند.

تجربه ثابت کرده است که اکثر معامله گران، استاپ لاس خود را در توقف های موضعی که به نواحی قوی یا سطوح ریباند مقاومت/حمایت گره می خورند، تعیین می کنند. گردانندگان بازار مخالف با اکثریت حرکت می کنند و قیمت را به سمت منطقه ای که سفارشات در آن جمع می شود هل می دهند.
در این شرایط، پیشبینی های سایر معامله گران با مشکل رو به رو می شود و در نتیجه اکثر آنها معاملات خود را می بندند.

برای مثال، فرض کنید که گردانندگان بازار می خواهند ارز مشخصی را با بهترین قیمت ممکن به فروش برسانند.
شما در بازار، شاهد تعیین استاپ لاس هایی هستید که بالاتر از نرخ فعلی هستند.
از طرفی دیگر، بازارگردانان سفارشات نامعلوم زیادی را در همان محدوده قیمتی می بینند که اجازه افزایش قیمت را نمی دهند. در ادامه، قیمت بعد از اینکه حجم فروش شما را از طریق درخواست خرید تأمین می کند (استاپ لاس)، بوسیله سفارشات کوچک به سطح لازم می رسد. توجه داشته باشید که با توجه به تعداد درخواستهای فروش،  بعید است قیمت بیشتر شود.

نکته: درگیری با گردانندگان بازار فایده ای ندارد. شما باید مناطقی را که پتانسیل ایجاد خطر را دارند شناسایی کنید و از آنها اجتناب کنید. همچنین باید در نظر داشته باشید که اندیکاتورها نمی توانند اقدامات احتمالی گردانندگان بازار را پیش بینی کنند. بنابراین به اندیکاتورها کمتر اعتماد کنید و به سطوح ، الگوها و تبادل اطلاعات (حجم معاملات ، جدول سفارشات) بیشتر توجه کنید. 

در زیر به چند روش برای به حداقل رساندن میزان ریسک در معاملات توجه کنید:

• بدون تحقیق و بررسی اخبار رسانه ها درباره بازار را قبول نکنید و نسبت به پیشبینی کارشناسان محتاط باشید. اطلاعات روزانه و گزارشات خبرگزاری ها و منابع رسمی را بررسی کنید. 
• از ابزارهای آنالیتیکال مکمل استفاده کنید: تقویم اقتصادی ، آنالیز کننده های معاملات. 
• آمار ارائه شده را ارزیابی کنید و آنها را با انتظارات تحلیلگران و گزارش های قبلی مقایسه کنید.
• برای واکنش نشان دادن به یک موقعیت ناگهانی آماده باشید. 

هجینگ و بلاک کردن

پوشش ریسک و بلاک کردن آن یکسان است. فرض کنید معامله گری پوزیشن خرید باز می کند اما متأسفانه با افت قیمت رو به رو می شود. سپس، پوزیشنی با همان حجم برای فروش باز می کند.
ضرر ناشی از پوزیشن اول توسط پوزیشن دوم جبران می شود.

سود بلاک کردن یک پوزیشن

اگر لاک ها و استاپ ها را به درستی تعیین کنید و به موقع پوزیشن خود را آنلاک کنید ( کنسل کردن یک پوزیشن بدون سود)، می توانید سود بدست آورید.

لاک کردن  به شما اجازه می دهد تا  ضرر شناور(floating loss) را کنترل کنید. این ضرر بر موجودی حساب شما تأثیر نمی گذارد، اما، توجه داشته باشید که همیشه پوزیشن های لاک شده نقص دارند، به گونه ای که  معامله گر با باز و بسته شدن نادرست اعتبار و پوزیشن های اصلی، در معاملات خود با ضرر رو به رو می شود و اسپرد بیشتری را متحمل خواهد شد.

می توان گفت که بلاک کردن، یک استراتژی پر خطر برای معامله گر تازه کار است و مانند معاملات به روشی مشابه با مارتینگال عمل می کند  اما یک معامله گر ماهر می تواند با استفاده از هجینگ و بلاکینگ، از سرمایه خود در برابر معاملات بی بازده محافظت کند.

چگونگی به حداقل رساندن ریسک در معاملات

تنوع: بهترین توصیه ای که می توان به آن عمل کرد، داشتن پورتفولیویی متنوع است. البته توجه داشته باشید که چیدمانی مناسب، منظم و متناسب با سرمایه گذاری شما، نوعی هنر است و باید نسبت به آن مهارت کسب کنید.

انواع تنوع

بخش دارایی

این روش، رایج ترین راهی است که معامله گران انتخاب می کنند. علاوه بر این، شما می توانید وجوه خود را نه تنها به جفت های مختلف ارز یا سهام، بلکه بین حساب های سپرده، فلزات گرانبها، رمزنگارها، عتیقه، املاک و مستغلات و غیره اختصاص دهید.

تنوع سطوح ریسک

قیمت برخی از دارایی ها مانند طلا، در موقعیت های ناگهانی افزایش پیدا می کند. برخی از دارایی ها نیز در نوسانات شدید بازار هم تغییرات قابل توجهی نشان نمی دهند.
به عنوان مثال، فرض کنید که دارایی های ما 5% در روز نوسان می کنند.
روشی که سرمایه خود را براساس تغییر نوسانات، ریسک و سود آوری ، تقسیم بندی می کنیم، متنوع سازی ریسک نامیده می شود.

تنوع کاربردی

توزیع سرمایه گذاری بین استراتژی های با سطوح مختلف ریسک: 

مارتینگل و اقدامات محافظه کارانه، اسکالپینگ و استراتژی های بلند مدت، اقدامات دستی و الگوریتمیک. 

تنوع نهادی

کار با همتایان متعدد: فارکس، بروکرهای مختلف، مدیریت قابل اعتماد و…. اگر در شرایط فورس ماژور باشیم ( همانطور که درباره فرانک سوییس حرف زدیم) طرف مقابل، شکست می خورد اما معامله گر می تواند بقیه سرمایه خود را از طرف دوم برداشت کند.

تنوع آماری

این یک همبستگی مستقیم و معکوس است. به عنوان مثال، قیمت گندم و ذرت در یک جهت حرکت می کند اما روند حرکت قیمت دلار و طلا خلاف یکدیگر است.
واضحاً، پورتفولیویی که از دارایی هایی که در خلاف جهت یکدیگر حرکت می کنند، تشکیل شود، سودآوری کمتر اما امنیت بیشتری دارند زیرا زمانی که قیمت یک دارایی کاهش پیدا کند، افزایش قیمت دارایی دیگر می تواند ضرر حاصله را جبران کند. 

تنوع سرمایه گذاری ها به طرز فکر معامله گر و توانایی او برای آنالیز بازار و همچنین اشتیاق فرد برای رو یا رویی با ریسک بستگی دارد.
مسلماً هرچه ریسک شما بیشتر باشد، پتانسیل سودتان نیز افزایش پیدا می کند به همین دلیل است که ریسک در معاملات اغلب با موضوع روانشناسی معامله گران مطرح می شود.

بیمه ریسک معامله

استاپ لاس

رانندگانی را تصور کنید که از قوانین اجباری رانندگی مانند بستن کمربند ایمنی پیروی نمی کنند. برخی از افراد تمایلی به محافظت از خود در برابر خطر ندارند. از یک طرف، گردانندگان بازار، با شناسایی نواحی که استاپ لاس های تعیین شده در آنها زیاد است، سعی می کنند تا با هل دادن قیمت ها به این نواحی، آنها را به سطوح مدنظر شما برسانند. همچنین، زمانی که اتفاقی ناگهانی و فورس ماژور برای بازار می افتد، تعیین استاپ لاس می تواند حساب شما را امن نگه دارد.
از آنجا که هر معامله گری نمی تواند نسبت به تغییرات بازار، واکنش مناسبی از خود نشان دهد، بنابراین، تعیین استاپ لاس می تواند حساب فرد را تا حد زیادی در امان نگه دارد.

بستن معاملات قبل از آخر هفته

گاهی اوقات ، وضعیت بازار فارکس به مدت یک ساعت به شدت تغییر می کند. توجه داشته باشید که یک معامله گر می تواند در صورت وقوع شرایط بحرانی و فورس ماژور در روزهای معاملاتی، واکنش نشان دهد اما تصور کنید که آخر هفته زمانی که بازار بسته است، چنین اتفاقی روی دهد.
یک نمونه آن حملات هواپیماهای بدون سرنشین در عربستان سعودی است.  وضعیت زمانی بدتر می شود که بازار در اولین روز کاری خود در هفته، گپ قیمتی شدیدی را تجربه کند.

استفاده مناسب از لوریج

در صورتیکه که از اهرم های بالا استفاده کنید، یک موقعیت ناگهانی یا فورس ماژور می تواند در اثر استاپ اوت باعث بسته شدن حساب شما شود.

در پایان این سوال را مطرح می کنیم:

آیا لازم است خطرات معاملات فارکس را به حداقل برسانید؟

به نظر من خیر. کسانی که می خواهند خطرات را حذف یا به حداقل برسانند نمی توانند در معاملات شرکت کنند و بهتر است در بانک سرمایه گذاری کنند.
ریسک ها باید با ارزیابی صحیح فرصت ها و ظرفیت مقاومت در برابر ضررها بهینه سازی شوند. توجه داشته باشید که محدود کردن  ریسک و سیاست های متعادل سازی را در مدیریت ریسک، قبل از شروع معاملات در یک حساب واقعی، تنظیم کنید.

تنها شما می توانید سیستم مدیریت ریسک خود را براساس نیازها و توانایی های خود تنظیم کنید.
هیچ روش ثابتی برای همه معامله گران وجود ندارد.