روانشناسی معاملات جنبه اساسی موفقیت در بازار فارکس است که شرایط روحی معامله‌گر را در نقطه ورود و خروج معامله، در زمان جستجوی شرایط بالقوه معامله‌گری و در تمامی مسائل مرتبط با معاملات بررسی میکند. در این مقاله به بررسی احساسات تاثیرگذار در انجام معاملات و روانشناسی آنها می‌پردازیم.
تاثیر احساسات در انجام معاملات
ما به عنوان انسان، ذاتا موجودات احساسی هستیم که این احساسات در بعضی مواقع می‌تواند تصمیمات ما را تحت تاثیر قرار دهد؛ به‌طور معمول، بیشتر معامله‌گران زیان را به دلیل وجود احساسات منفی تجربه کرده‌اند، زیرا پروسه تصمیم‌گیری منطقی خود را با افکار مخرب مسموم می‌سازند و دچار تصمیم‌گیری اشتباه می‌شوند. البته لزوما این احساسات اشتباه نیستند و واکنش ما نسبت به آنها مهم است. اگر احساسات بر شما مسلط شوند و قادر به کنترل آن نباشید، قدرت تصمیم‌گیری منطقی خود را از دست خواهید داد. در نتیجه، حتی اگر معامله‌گر باتجربه‌ای هم باشید، در معاملاتی که می‌توانند سودده باشند نیز زیان خواهید کرد.
بسیاری از معامله‌گران با دور ماندن از احساسات سعی در حل مشکل خود دارند، که البته این امر به دلیل ذات انسانی غیرممکن است. اگر از احساسات در مسیر درست استفاده شود، رسیدن به موفقیت سریع‌تر خواهد بود.
روانشناسی معاملات می‌تواند مرز بین شکست و موفقیت در فارکس باشد. ثبات ذهنی یک عنصر ضروری برای تبدیل شدن به یک معامله‌گر با سود دائمی است.
۴ مانع اصلی روانشناختی در موفقیت معاملات فارکس
در ادامه ۴ مورد از احساسات که موانع اصلی موفقیت در معاملات فارکس هستند را بررسی می‌کنیم.
- ترس
- طمع
- خشم
- غرور
ترس در روانشناسی معاملات فارکس
ترس یک واکنش معمول در مواجهه با تهدید‌هایی است که می‌توانند به ما صدمه بزنند. وجود ترس طبیعی و در واقع برای بقای انسان حیاتی است. بدون احساس ترس، شناسایی خطر و فرار از آن غیرممکن می‌شود. با این حال، ترس در معامله‌گری فارکس در زمانی‌که اجازه می‌دهیم زیان‌ها و تهدیدهای موجود، قدرت تصمیم‌گیری درست را از ما صلب کند، مضر است.
ترس به جای ایجاد انگیزه برای انجام معاملات بدون استرس، از ورود به معاملات جلوگیری میکند و ما را متقاعد میکند که اشتباه می‌کنیم. این ترس از اشتباه، قدرت تحلیل و زمانی که برای ایجاد یک استراتژی خوب صرف کرده‌ایم را از بین می‌برد و ما را به سمت خطرهای دیگر بازار هدایت میکند.
نوع دیگر ترس، نگرانی از دست دادن موقعیت‌های خوب است.
این ترس موجب ورود به معامله در هر قیمتی و بدون توجه به سودده بودن موقعیت می‌شود. یک معامله‌گر ترسو که نمی‌خواهد هیچ موقعیت خوبی را از دست بدهد، غالبا یکی از نشانه‌های واضح بازار را نادیده می‌گیرد و اجازه می‌دهد تا هیجانات بر تصمیمات او غلبه کنند.
آخرین نوع از ترس که خطرناک‌ترین آن‌هاست، ترس از بازنده بودن است.
ترس از شکست موجب ترس روانی در ذهن شده و قبل از هر تصمیمی هشدارهای ترسناکی به ذهن صادر میکند.
برای مثال، فرض کنید شما یک معامله خرید در جفت ارز EUR/USD دارید و خبر بدی در مورد اقتصاد اتحادیه اروپا اعلام می‌شود، چه کاری انجام خواهید داد؟
در این‌گونه شرایط، بیشتر معامله‌گران می‌ترسند و سریعاً بدون فکر از معامله خارج می‌شوند. اگر‌چه برای جلوگیری از زیان این کار انجام شده است اما ترس معمولا قدرت تصمیم را گرفته و موجب از بین رفتن سودهای احتمالی می‌شود.
حرص و طمع در روانشناسی معاملات
طمع از ترس نیز خطرناک‌تر است. طمع احساس خودخواهانه‌ای است که در معاملات فارکس شما را به گرفتن سود بیشتر تشویق میکند. هر معامله‌گر فارکس تمایل دارد بازده قابل ملاحظه‌ای از تلاش‌های خود بگیرد. هرچند این اشتیاق، هنگامی که بیش از حد قدرتمند شود، غیرمولد و حتی مضر است. آرزوی تحقق موفقیت مالی در بازار فارکس اشتباه نیست اما زمانی‌که این حرص و طمع احساسات معمول شما را خاموش کند و اختیار معاملات شما را در دست بگیرد، مسیر شما به بی‌راهه می‌رود.
احساس طمع بسیار مخرب‌تر از ترس است. ترس مانع ورود شما به معامله و یا خروج زودهنگام می‌شود. بر‌عکس، طمع شما را به معامله خرید یا فروش با ریسک بسیار بالا هدایت میکند. به همین دلیل حرص می‌تواند بسیار ویران‌گرتر از یک ترس ساده باشد.
به عنوان مثال، معامله‌گری که ذهنی مسموم شده از طمع دارد، از معامله موفق خود خارج نمی‌شود زیرا گمان میکند بازار برای همیشه تابع اوامر او حرکت خواهد کرد. همچنین شخص طماع در هر حرکت بازار که با انتظارات او همراه باشد به معاملات خود می‌افزاید. رفتارهای خطرناک دیگر این گروه از معامله‌گران شامل لوریج‌های بیش از حد، ورود سریع به معامله و انجام معاملات بیش از حد می‌باشد.
خشم در روانشناسی معاملات
خشم یکی دیگر از احساساتی است که معاملات موفق را به مخاطره می‌اندازد. معاملات انتقام‌جویانه برای معامله‌گران عصبی و به ویژه بعد از یک زیان رخ می‌دهد.
در حالی‌که هدف اولیه معاملات انتقام‌جویانه برگرداندن میزان زیان‌های گذشته است، اما معمولا با زیان‌هایی بیش از دفعه قبل همراه است. معامله‌گران انتقام‌جو اغلب بازار را مسبب زیان‌های خود می‌دانند و نهایتا معاملات اشتباه بیشتری را انجام دهند.
به ۳ دلیل اساسی معاملات انتقام‌جویانه بسیار مضر است:
- معمولا برنامه دقیقی برای ورود به آن وجود ندارد و شما را مجبور به معاملات عجولانه و احتمالا با سود پایین میکند. هنگامی‌که به معاملات انتقام‌جویانه تمایل پیدا می‌کنید، از معامله‌گری به سمت شرط بندی کشانده می‌شوید. در این شرایط، شما بدون هیچ تحلیل و برنامه‌ای به سرعت وارد معامله می‌شوید.
- چون شما قصد جبران زیان‌های گذشته را دارید، حس انتقام شما را وادار به انجام معاملات بزرگ‌تر میکند. شما برای برگشت سریع زیان ، مدیریت ریسک را در نظر نمی‌گیرید و در نهایت، این روش یک معامله احساسی است که با انگیزه اشتباه مدیریت می‌شود. این امر تمرکز شما بر معاملات منطقی را از بین برده و به سمت تصمیم‌های احساسی هدایت میکند.
- احساسات به افکار و قوانین شما نفوذ میکند و تدریجا تمام معاملات شما را فرا می‌گیرد، این زمانی است که لحظه به لحظه شاهد کم شدن موجودی حساب خود خواهید بود.
برای مثال، شما وارد معامله خرید EUR/USD می‌شوید و با ۵۰ پیپ زیان خارج می‌شوید. نا‌امیدانه، در معامله بعدی تصمیم به دو برابر کردن حجم می‌گیرید تا زیان قبلی خود را جبران کنید. با این حال، معامله مجدد بر خلاف انتظارات شما پیش می‌رود و موجب آسیب بیشتر به حساب معاملاتی می‌گردد. این بار به‌سادگی معامله بزرگ‌تری را باز می‌کنید، زیرا بازار به شما بدهکار است و شما می‌خواهید پول خود را پس بگیرید.
غرور در روانشناسی معاملات فارکس
در آخر، غرور می‌تواند معاملات موفق را به خطر بیندازد. این یک احساس هیجانی است که معمولا بعد از چندین تجربه بزرگ موفق در بازار فارکس به معامله‌گر دست می‌دهد. حس غرور کاذب شما را متقاعد می‌سازد که به تمامی حرکات جفت ارزها کاملا مسلط هستید و تحلیل‌های شما بدون نقص است.
در حالی‌که هیجان بعد از موفقیت طبیعی است، اما اعتماد به نفس بیش از حد مشکل‌ساز می‌شود. برای مثال، اگر در معامله خرید EUR/USD موفقیتی به دست آورده‌اید، به معنای تضمین موفقیت در معامله بعدی نخواهد بود، بازار به این شیوه عمل نمی‌کند.
چگونه بر موانع روانی در فارکس غلبه کنیم؟
۱. برای آموزش فارکس سرمایه‌گذاری کنید
آموزش‌های فارکس یکی از اجزای حیاتی غلبه بر موانع روانی مذکور است. با آموزش صحیح، یاد می‌گیرید که چگونه به جای تکیه بر احساسات زودگذر، با بهره‌گیری از مهارت‌های لازم، تصمیمات منطقی و معقول بگیرید.
اگر بخواهید کورکورانه و بدون داشتن دلیلی کافی، به معاملات وارد و از آنها خارج شوید، احساسات بر شما غلبه خواهند کرد و به سرمایه خود خسارت وارد می‌کنید. مدیریت سرمایه و داشتن استراتژی معاملاتی در بازار فارکس بسیار موضوع مهم و کلیدی می‌باشد.
شما باید درک کنید که بازار فارکس و عوامل آن که باعث حرکت چارت‌های قیمتی می‌شوند، چگونه عمل می‌کنند. مثلا اگر خبر اقتصادی منتشر شود، به جای آن که بترسید و اتفاقی معاملات را باز یا بسته کنید، لازم است بدانید که این خبر چگونه ممکن است بر حرکت بازار تاثیر بگذارد.
۲. از استراتژی معاملاتی خود پیروی کنید
معامله‌گری با یک برنامه قوی ریسک را کاهش می‌دهد و به شما در کنترل هیجانات کمک میکند. یک برنامه معاملاتی، معمولا شامل یک سری دستورالعمل و استراتژیها جهت اخذ تصمیم‌های معاملاتی است. یک استراتژی معاملاتی، غالبا پس از انجام تحلیل‌های گسترده و مطالعه رفتار بازار ایجاد می‌شود. برای حفظ ثبات و سوددهی در معاملات، داشتن برنامه بسیار ضروری است.
اگر اجازه دهید ترس، آزادانه در شما راه یابد، می‌تواند به راحتی شما را تخریب کند. بنابراین، یک برنامه معاملاتی طراحی شده خوب، به شما کمک میکند تا متمرکز بمانید و معاملههای سودآوری انجام دهید، بدون اینکه به وسیله احساساتتان از هدف اصلی منحرف شوید.
برای مثال، اگر برنامه معاملاتی شما این گونه تعیین کرده باشد که هر زمان بازار از یک سطح فیبوناچی جهش کرد شما باید وارد معاملات اصلاحی شوید، می‌بایست تا حد امکان به این قانون پایبند باشید.
در اینجا چارت 4 ساعته از AUD/USD آمده است. این چارت نشان می‌دهد که چگونه باید قوانین را به کار گرفت.
۳. مدیریت ریسک را تمرین کنید
مدیریت ریسک به موقع، همان چیزی است که معامله‌گر را از یک قمارباز متمایز میکند. اگر برای انتقام یا از سر غرور مقدار زیادی از سرمایه را وارد بازار کنید، منجر به زیان‌های سنگینی خواهد شد.
برای جلوگیری از تبدیل شدن به یک معامله‌گر هیجانی، هیچگاه میزان مبلغی را که نمیتوانید به راحتی از دست بدهید به خطر نیندازید. شیوه رایج مدیریت ریسک این است که در هر معامله، تنها 1% از سرمایه خود را ریسک کنید.
در کنار بهرهمندی هوشمندانه از لوریج، می‌بایست از حرکت با ترس یا نادیده گرفتن حد زیان اجتناب کنید و هدف‌های سودآور را انتخاب کنید. برای مثال، در اینجا معامله فروش EUR/USD آمده است.
اگر وارد معاملههاای شدید و دیدید که به سمت هدف در حرکت است و شما حد سود را از روی طمع افزایش دادید، شانس خود را در چرخش معکوس یک معامله سودمند به یک معامله زیان‌ده افزایش دادهاید. برنامه معاملاتی شما می‌بایست پیش از تنظیم حد سود ، در ابتدا با تنظیم حد زیان، ریسک را کاهش دهد.
۴. ذهنیت خود را تغییر دهید
ذهنیت غیرواقعی، علت اصلی معامله هیجانی است. اگر متمرکز نیستید و در تصمیم‌گیری معاملاتی دچار مشکل می‌شوید، به راحتی احساسات در تصمیمات شما نفوذ خواهند کرد. شما می‌بایست ذهنیت واقع‌گرایانه داشته باشید و یک معامله‌گر بالغ (از لحاظ هیجانی) باشید. به خاطر داشته باشید، صرفا تمایل شما به سود، به تنهایی برای دستیابی یابی به آن کافی نیست. شما باید به خود آموزش دهید که با حفظ اصول به سراغ بازار فارکس بروید و از تصمیم‌گیری براساس عصبانیت یا سایر هیجانات اجتناب کنید. با ذهنیت شفاف و منطقی، هیجانات قدرت کافی برای کنترل تصمیمات شما نخواهند داشت.
نتیجه‌گیری
روانشناسی معاملات فارکس یکی از جنبه‌های ضروری برای تبدیل شدن به یک معامله‌گر موفق است. این موضوع برای بسیاری از معامله‌گران، عامل بیشترین میزان خطاهای معاملاتی است.
از این رو، شما باید بکوشید تا هیجانات خود را تحت کنترل نگه دارید. اگر شما در کنترل آنها شکست بخورید، مطمئنا آنها شما را کنترل خواهند کرد و قطعا از تصمیمات معاملاتی که هیجانات هدایت‌گر آن باشند، پشیمان خواهید شد.
موفقیت و شکست در معاملات حرفه‌ای فارکس به مهارت شما در حذف احساسات از تصمیمات معاملاتی بستگی دارد و الفبای معاملات ارزی سودآور، در کسب این مهارت است.
